Zmiany na stronie Księstwa Cieszyńskiego

Na pewno wielu z Was zauważyło, że w ostatnim czasie dokonałem kilku radykalnych zmian w wyglądzie strony. Świat się zmienia, toteż Księstwo Cieszyńskie musi za nim nadążyć, jeżeli chce przetrwać kolejne stulecie.

Najważniejszą zmianą na blogu jest zmiana jego nazwy. Dlaczego?

Nowy wygląd strony

W tym roku miną trzy lata, odkąd zacząłem prowadzić stronę Księstwa Cieszyńskiego. Trzy lata to dla jednych mało, dla innych dużo. W dynamicznie zmieniającym się świecie to zaledwie mrugnięcie powieką. Od samego początku promowana jest na szeroką skalę historia Księstwa Cieszyńskiego, która jest bardzo często zapominana lub marginalizowana.

W ciągu tych niecałych trzech lat uzbierała się całkiem spora liczba fanów Księstwa Cieszyńskiego. Za co właśnie, Wam czytelnikom, serdecznie dziękuję. Łatwo można zauważyć, że fani strony stworzyli elitarną, międzynarodową społeczność miłośników naszej lokalnej historii i tradycji. Tak jak przed wiekami, tak też obecnie pojęcie Księstwo Cieszyńskie wiąże się z ponadczasowym i ponadnarodowym bytem spajającym oba brzegi Olzy. Mówimy różnymi językami, wyznajemy odmienne religie, często też mamy przeróżne poglądy polityczne. W związku z tym podjąłem decyzję żeby zmienić nazwę bloga na „Principatus Teschinensis”.

Jest to łacińska nazwa Księstwa Cieszyńskiego, zaczerpnięta ze starych map. Ktoś może zadać pytanie: Dlaczego łacina? Otóż łacina jest uniwersalna i nie sugeruje żadnej opcji narodowej, a o to od samego początku chodzi. Księstwo Cieszyńskie ma pozostać bytem ponadnarodowym, do którego tak samo odwoływać się mogą różne zamieszkujące je narody. Tak było dawniej i tak powinno być też współcześnie.

Prócz wielonarodowej społeczności fanów za zmianą nazwy na łacinę przemawia możliwość prowadzenia konkretnych działań promocyjnych strony i naszego regionu w skali międzynarodowej. W szczególności jeżeli chodzi o powstającą markę terytorialną Księstwa Cieszyńskiego.

Dlaczego Principatus Teschinensis, a nie Ducatus Teschinensis? Jeżeli przetłumaczymy oba terminy na język polski to zawsze będzie Księstwo Cieszyńskie, ale tak jest tylko w języku polskim. W innych językach te dwa terminy różnią się nieco od siebie. W języku czeskim pierwszy przetłumaczymy jako: Těšínské Knížectví, drugi jako: Těšínské Vévodství. W niemieckim principatus tłumaczy się na: Fürstentum, a ducatus na: Herzogtum. Podobnie w języku angielskim principatus = principality, ducatus = duchy.

Termin Principatus Teschinensis był właściwy dla okresu średniowiecza i rządów piastowskich. Otóż w europejskiej nomenklaturze istnieją dwa określenia książąt – książę i diuk – w polskiej kulturze rozróżniamy książęta i kniaziów. Ci drudzy są właściwi dla kultury wschodniej, pod której wpływem pozostawało Królestwo Polskie.

Zatem Księstwo Cieszyńskie jako Principatus Teschinensis to państwo, którego panujący monarcha nosi tytuł księcia lub księżnej królewskiej krwi (wywodzi się z rodu królewskiego tak jak Piastowie cieszyńscy). Księstwem w tym znaczeniu jest też feudalna lub terytorialna część większej monarchii (Księstwo Cieszyńskie było w czasach piastowskich częścią Krajów Korony Świętego Wacława). Określenie pojawiło się w średniowieczu, gdyż wtedy ta forma monarchii była powszechna. Takim księstwem określano także dzielnicę państwa podporządkowaną władcy zwierzchniemu (seniorowi), na zasadzie stosunku np. lennego.


Księstwo Cieszyńskie jako Ducatus Teschinensis to państwo, terytorium, lenno lub obszar będący pod jurysdykcją księcia lub księżnej niekrólewskiej krwi (to określenie jest właściwe dla okresu habsburskiego, gdyż „królewska” linia książąt cieszyńskich wygasła na Elżbiecie Lukrecji, a Habsburgowie przejęli jedynie terytorium wraz z tytułem). Niektóre księstwa tego typu były w pełni suwerenne. Inne były całkowicie lub częściowo podporządkowanymi, jednak autonomicznymi, dzielnicami królestw.


Wybrałem zatem najstarszą z nazw naszego księstwa niosącą za sobą wspomnienie piastowskiego dziedzictwa naszej ziemi. Innym bardzo prozaicznym powodem jest fakt, że termin Ducatus Teschinensis jest używany przez kilka istniejących organizacji społecznych, jak również jest oficjalną nazwą wydawnictwa publikacji historycznych w naszym regionie. Tak więc unikniemy dzięki temu pomyłek i nieporozumień.

Razem z nazwą zmienił się też adres strony internetowej: www.principatusteschinensis.blogspot.com. „Modernizacji” uległ ogólny wygląd strony. Jest bardziej nowoczesny i przejrzysty. Z czasem strona stanie się jeszcze bardziej spójna i profesjonalna. Facebookowy fanpage pozostanie na razie bez zmian.